de halotolerante mens

16 april 2018 - kunstenaars, onderzoeken, proeven, ronald boer & jonmar van vlijmen / onkruidenier, samenwerken, tentoonstellingen, zoet en zout

“The cure for anything is salt water – sweat, tears, or the sea.”

Opening zaterdag 5 mei 2018 om 14.00 uur

In hoeverre houden wij rekening met een toekomstscenario waarin zoet water schaarser wordt en zeespiegelstijging ons dwingt om anders naar onze levensstijl en omgang met de aarde te kijken? Kunnen planten ons wellicht nieuwe inzichten geven in de relatie met onze snel veranderende leefomgeving? En hoe kunnen we het idee van de maakbaarheid van het landschap verenigen met het holistische idee dat alles op aarde, de mens inbegrepen, deel uitmaakt van dezelfde oorsprong?  Het zijn vragen die De Onkruidenier stelt in zijn onderzoek naar de halotolerantie (zouttolerantie) van planten die dichtbij de kustlijn groeien.

Ronald Boer en Jonmar van Vlijmen presenteren de resultaten van hun onderzoek naar zoutminnende planten in de Bewaerschole.
De opening start om 14.00 met een performance in samenwerking met kunstenaar Rosanne van Wijk. Gedurende hun werkperiode aan de Jan van Eyck Academie ontwikkelden de drie gezamenlijk de performance ‘How to…FOOD’, een beeldend onderzoek waarin de restricties en conventies van ons voedselsysteem worden bevraagd. Voor de gelegenheid van de tentoonstelling zullen zij de performance opnieuw uitvoeren, ditmaal gefocust op de context van balanceren tussen zoet en zout.

 

Aansluitende een lezing in de Grote kerk, Ring 1 te Haamstede van Carla Michielsen – relatiebeheerder bij de ZLTO. Welke rolt speelt  verzilting in de landbouw en welke aanpassingen worden hiervoor onderzocht en uitgetest. Hoe balanceren de land- en tuinbouwers tussen zoet en zout?

Daarnaast is er op vrijdag 15 juni 2018 vanaf 17.00 uur tijdens de opening van de Kunstschouw in de tuin van de Bewaerschole een futuristisch halotolerant smaakpalet, waarmee bezoekers zoutminnende planten maar vooral zichzelf met andere ogen leren bekijken.

De tentoonstelling de halotolerante mens duurt t/m 24 juni.
De halotolerante mens is een zoektocht naar de mogelijkheden van zoutminnend leven voor de mens – een symbiose tussen de verworvenheden van een gecultiveerde monocultuur en het omarmen van de verziltende kracht die klimaatverandering kan bieden.


Zout is een fundamentele bouwsteen voor mensen, planten en dieren. Zout in het landschap bepaalt hoe we in deze omgeving kunnen leven. Wat kunnen wij als mensen leren van zouttolerante en zoutminnende planten die zich door de eeuwen heen klimaatadaptief hebben opgesteld in een veranderende leefomgeving? Hoe zouden de klimaatadaptieve eigenschappen en mechanismen die planten zichzelf hebben eigen gemaakt dienst kunnen doen als aanleiding voor menselijke evolutie? Het cultiveren van wilde planten tot innovatieve gewassen is altijd afhankelijk geweest van menselijke wensen. Maar wat zou er gebeuren als we het perspectief weerleggen naar dat van een plant?

Op een onderzoekende wijze verdiept de Onkruidenier zich sinds 2015 in de halotolerantie van planten die dichtbij de kustlijn kunnen groeien en overleven. Tegenwoordig leven veel mensen onder zeeniveau en zet men zich in om de invloeden van klimaatsverandering en zeespiegelstijging zoveel mogelijk buiten te houden. We spoelen onze polders door met zoet water om de zilte inslag te reduceren en we versterken onze dijken om onszelf te beschermen tegen overstromingen met zout zeewater, simpelweg omdat de mens niet is opgewassen tegen zout. In hoeverre hebben we in onze menselijke evolutie rekening gehouden met een scenario waarin zoet water schaarser wordt en de zeespiegelstijging ons dwingt om anders naar onze leefomgeving te kijken? Wat kunnen mensen leren van de evoluerende kwaliteiten van halotolerante planten, die het zout dat in hun systeem komt zelfs inzetten om er van te profiteren? Als je je realiseert dat 97% van al het water op aarde zout is, zou het dan niet veel verstandiger zijn wanneer de mens een manier vindt om zich in zoute milieus te kunnen vestigen? Kunnen planten ons van nieuwe inzichten voorzien over de menselijke relatie met onze snel veranderende leefomgeving?